Elke zonnepaneleninstallatie vereist minstens één omvormer. De primaire functie van een omvormer is eenvoudig: het omzetten van de door zonnepanelen geproduceerde gelijkstroom naar wisselstroom, die compatibel is met huishoudelijke apparaten. De omvormer vormt het essentiële hart van eenzonnepaneleninstallatie, maar zijn levensduur is aanzienlijk korter dan die van de panelen zelf. Terwijl zonnepanelen gemakkelijk 25 jaar kunnen meegaan met minimaal rendementsverlies, moeten de meeste omvormers na 8 tot 12 jaar worden vervangen. Dit komt door de intensieve elektronische werking en de neiging van omvormers om warm te worden, wat slijtage bevordert. Micro-omvormers hebben daarentegen een levensduur van 25 jaar. De installatie van een omvormer gebeurt tijdens de volledige installatie van de zonnepanelen. Meestal wordt de omvormer verticaal tegen een muur gemonteerd, waarbij de aansluitingen zich aan de onderkant bevinden. Het rendement van de omvormer kan variëren afhankelijk van zijn efficiëntie.
Kiezen van een omvormer
Bij het kiezen van een omvormer is het vermogen van de zonnepaneleninstallatie de belangrijkste overweging. Voor optimale prestaties moet de omvormer een vermogen hebben tussen 70% en 110% van dat van de installatie. Vaak wordt een omvormer gekozen die 80% tot 90% van het totale vermogen van de zonnepanelen aankan, om te compenseren voor mogelijke rendementsverliezen als gevolg van weersomstandigheden. Naast vermogen spelen andere factoren een rol bij de keuze van een omvormer, zoals geluidsniveau, rendement, type (centraal of micro), hybride mogelijkheden, garantie en prijs.
Populaire merken zijn onder meer Huawei, SMA, SolarEdge en Goodwe.
Huawei is de laatste jaren een veelgebruikt merk bij zonnepaneleninstallateurs vanwege zijn goede prijs-kwaliteitverhouding en het feit dat de (residentiële) omvormers allemaal hybride zijn (SUN2000 KTL-L1 en KTL-M1 versie). Huawei biedt ook zijn eigen batterij, optimizers en laadpalen aan, waardoor een volledig all-in-one systeem mogelijk is van hetzelfde merk.
SMA was tot enkele jaren geleden het grootste merk, maar wordt nu minder geplaatst vanwege de hogere kosten, vooral voor de hybride versie, de SMA Sunny Tripower Smart Energy. Een voordeel van de hybride SMA Sunny Tripower Smart Energy 3-fase omvormer is dat deze compatibel is met meerdere batterijmerken, waaronder LG, BYD, Axitec en sinds kort ook de batterij van SMA zelf, de SMA Home Storage.
Goodwe is een degelijk omvormermerk gezien zijn prijs-kwaliteitverhouding. Het merk heeft een uitgebreid gamma aan string- en hybride omvormers, inclusief de XS-serie voor kleine installaties vanaf 2 panelen tot en met 8. De hybride EH (1-fase) en ET (3-fase) omvormers zijn net zoals bij SMA compatibel met meerdere batterijmerken, waaronder BYD, Pylontech en Goodwe zelf.
Naast vermogen spelen andere factoren een rol bij de keuze van een omvormer:
- Geluid: Sommige omvormers produceren meer geluid dan andere, wat belangrijk kan zijn afhankelijk van de locatie van de installatie.
- Rendement/efficiëntie: Het rendement van een omvormer bepaalt hoeveel van de opgewekte energie daadwerkelijk wordt omgezet in bruikbare elektriciteit. Een hoger rendement betekent doorgaans lagere energieverliezen.
- Type omvormer: Er zijn twee hoofdtypen omvormers: centrale omvormers en micro-omvormers. Centrale omvormers worden vaak gebruikt bij grotere installaties, terwijl micro-omvormers individueel aan elk paneel worden bevestigd.
- Hybride mogelijkheden: Sommige omvormers zijn hybride en kunnen worden gekoppeld aan batterijsystemen voor energieopslag.
- Garantie en aanschafprijs: De garantieperiode en de initiële kosten van de omvormer zijn belangrijke overwegingen bij het maken van een keuze.
- Monitoring opties: Veel omvormers bieden monitoringopties via internet, bluetooth of specifieke apps, waarmee gebruikers de prestaties van hun systeem kunnen volgen en optimaliseren.
- Slimme aansturing: Sommige geavanceerde omvormers kunnen communiceren met andere domoticasystemen of apparaten, zoals warmtepompen of laadpalen, om zelfconsumptie te maximaliseren en het energieverbruik te optimaliseren.
Hier is een overzicht van de top 10 meest gebruikte omvormers in Nederland:
1.    SolarEdge (Israël): SolarEdge is een populaire keuze vanwege zijn innovatieve power optimizers en betrouwbare omvormers. Het biedt geavanceerde monitoring en optimalisatie van zonne-energiesystemen.
2.    Enphase (Verenigde Staten): Enphase micro-omvormers worden vaak gebruikt vanwege hun superieure prestaties op paneelniveau en betrouwbaarheid. Ze bieden monitoring op paneelniveau en worden beschouwd als een premium keuze.
3.    Huawei (China): Huawei’s omvormers worden steeds populairder vanwege hun uitstekende prijs-kwaliteitverhouding en geavanceerde technologieën. Ze bieden hybride oplossingen en zijn compatibel met een breed scala aan batterijen.
4.    SMA (Duitsland): SMA is een gerenommeerd merk in de zonne-energiesector en staat bekend om zijn betrouwbare omvormers en geavanceerde monitoringmogelijkheden. Hoewel iets duurder, bieden SMA-omvormers uitstekende prestaties en duurzaamheid.
5. Goodwe (China): Goodwe-omvormers zijn populair vanwege hun goede prijs-kwaliteitverhouding en betrouwbare prestaties. Ze bieden een breed scala aan omvormers voor verschillende toepassingen, van residentieel tot commercieel.
6.    Solis (China): Solis-omvormers worden gewaardeerd om hun efficiëntie en betrouwbaarheid tegen een betaalbare prijs. Ze bieden een breed scala aan omvormers voor verschillende installatiegroottes.
7.    Growatt (China): Growatt is een opkomend merk dat snel terrein wint in de zonne-energiesector. Het staat bekend om zijn betaalbare omvormers met goede prestaties en betrouwbaarheid.
8.    Fronius (Oostenrijk): Fronius-omvormers worden gewaardeerd om hun hoge kwaliteit en betrouwbaarheid. Ze zijn echter over het algemeen duurder en worden vaak gekozen voor premium installaties.
9. Delta (Taiwan): Delta-omvormers bieden een goede prijs-kwaliteitverhouding en betrouwbare prestaties. Ze zijn populair vanwege hun robuuste ontwerp en geavanceerde technologieën.
10. Kostal (Duitsland): Kostal-omvormers worden gewaardeerd om hun Duitse engineering en betrouwbaarheid. Ze bieden geavanceerde monitoringfuncties en worden vaak gekozen voor hoogwaardige installaties.
Deze top 10 omvormermerken worden veel gebruikt in Nederland vanwege hun betrouwbaarheid, prestaties en beschikbaarheid van geavanceerde functies.
Prijzen omvormers
Wat betreft prijzen, hangt de prijs van een omvormer voornamelijk af van het vermogen van de zonnepaneleninstallatie en of deze éénfasig of driefasig is. Micro-omvormers kosten doorgaans rond de €160 per paneel, terwijl de prijs van conventionele omvormers kan variëren van €600 tot €2200, afhankelijk van het merk en de specificaties.
Wat garantie betreft, bieden de meeste omvormermerken standaard 10 jaar garantie. Micro-omvormers en power optimizers hebben meestal een productgarantie van 25 jaar. Het is vaak mogelijk om tegen een meerprijs de garantie te verlengen tot 15, 20 of zelfs 25 jaar.
